Aangekondigde flitscontroles in de bouwsector voor juni 2025

Wil je onaangename verrassingen vermijden? Bereid je dan goed voor met de tips hieronder.

Wat is een flitscontrole?

Een flitscontrole is een aangekondigde controle door de inspectiediensten op de correcte naleving van de sociale wetgeving en de arbeidsreglementering. Door controles op voorhand aan te kondigen, wil men sociale fraude voorkomen en kunnen bedrijven zich nog in regel stellen. Tijdens een flitscontrole kan je inspecteurs uit verschillende diensten tegelijk over de vloer krijgen, zoals o.m. Toezicht Sociale Wetten (TSW), Toezicht Welzijn op het werk (TWW), RSZ-inspectie of de RVA-inspectie.

Voorbereiding is essentieel

De Sociale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (SIOD) heeft een checklist voor zowel de bouwsector als voor de metaal- en technologiesector gepubliceerd om bedrijven te ondersteunen in hun voorbereiding. Deze lijst biedt inzicht in welke documenten een sociaal inspecteur mogelijks kan opvragen en welke vragen je kan verwachten.

Let op: deze lijst is louter indicatief en belet de inspecteur niet om bijkomende documenten op te vragen die nodig zijn voor het onderzoek maar je krijgt alvast een duidelijk beeld van waaraan je je mag verwachten bij een eventuele controle.

Praktisch overzicht van belangrijke documenten

Zorg ervoor dat je bij een bedrijfscontrole vlot toegang hebt tot o.a. de volgende niet-limitatieve documenten:

• Inschrijvingsbewijzen bij de KBO en de RSZ;
• Het arbeidsreglement, inclusief alle werkroosters en registratiedocumenten;
• Arbeidsongevallenverzekering;
• Prestatie- en loongegevens van de werknemers, zoals loonfiches, individuele rekeningen, werkroosters en betalingsbewijzen;
• Arbeidsovereenkomsten en eventuele bijlagen;
• Documentatie over afwijkende werkregelingen of het gebruikte registratiesysteem voor deeltijdse werknemers;
• Bewijs van zowel de aangifte van werven als van de Checkinatwork;
• Bewijs van aansluiting bij de P.D.O.K., inclusief de betaling van bijdragen tot en met het vorige kwartaal.

Indien er buitenlandse arbeidskrachten of zelfstandigen tewerkgesteld worden, kunnen bijkomende documenten worden opgevraagd, zoals arbeidskaarten en/of arbeidsvergunningen, verblijfsvergunningen, prestatiebladen, LIMOSA-meldingen en A1-documenten.

De inspecteurs gaan ook na of er geen sprake is van (schijn)zelfstandigheid in de onderneming.

In het kader van een werfcontrole is een sociaal inspecteur ook bevoegd om rechtstreeks vragen te stellen of informatie op te vragen aan de werknemers die arbeidsprestaties verrichten op de werf.

De vragen kunnen bijvoorbeeld gaan over:

• Hun statuut als werknemer, zoals loontrekkende, zelfstandige, student of uitzendkracht;
• Hun statuut als sociaal verzekerde, zoals bijvoorbeeld werkloos, arbeidsongeschikt of gepensioneerd;
• Hun loon en arbeidsduur, zoals wie hun loon betaalt, hoe dit wordt betaald en of er nog loontegoeden zijn.

Er kan ook gevraagd worden om bepaalde documenten onmiddellijk voor te leggen, zoals:

• Identiteitsdocumenten;
• De arbeidsovereenkomst, inclusief werkrooster en afwijkingsdocumenten voor deeltijdse werknemers;
• De attesten basisveiligheid;
• De controlekaarten voor werkloze werknemers;
• Het bewijs van de toestemming voor deeltijdse werkhervatting bij arbeidsongeschikte werknemers.

De RVA-inspectie stelt vaak inbreuken over werkloosheid door de werkgever én werknemer vast. Dit is dus de ideale gelegenheid om de werknemers nogmaals op het hart te drukken om hun eC3.2A (de elektronische dopkaarten) steeds bij aanvang van de werkdag correct in te vullen. Valselijke meldingen van tijdelijke werkloosheid wegens economische redenen worden ook regelmatig geconstateerd door de inspectiediensten.

De inspectiediensten kunnen je ook om verantwoording vragen indien je regelmatig toegestane afwezigheid in de sociale documenten boekt. De inspectie aanvaardt “toegestane afwezigheid” enkel onder volgende voorwaarden:

• Wanneer de toegestane afwezigheid op verzoek van de werknemer werd aangevraagd;
• Het akkoord van zowel werkgever als werknemer voor elke toegestane afwezigheidsdag moet blijken uit een schriftelijk bewijs met vermelding van de reden;
• Op deze dagen moesten er normale arbeidsprestaties overeengekomen zijn.
• Bij een deeltijdse werknemer moet de werkgever het “afwijkingsdocument” effectief gebruiken voor het niet presteren van deze uren. De afwijking moet telkens door de werknemer ondertekend worden.

Een terugblik naar 2023

Tijdens de flitscontroles in april 2023 werden 245 ondernemingen, 347 werknemers en 183 zelfstandigen gecontroleerd. Bij 100 ondernemingen werden in totaal 121 inbreuken vastgesteld betreffende illegale tewerkstelling (4 zware inbreuken), Limosa (5 inbreuken), Dimona (8), Checkinatwork (33), werkloosheid (34) en werfmeldingen (37). Dit resulteerde in 9 waarschuwingen en 48 dagvaardingen.

Ondersteuning en begeleiding door ORBISS

Kan jouw arbeidsreglement een update gebruiken, of twijfel je over de correcte toepassing van alle loon- en arbeidsvoorwaarden? Laat je graag jouw sociale documenten nalezen?

Contacteer gerust jouw vertrouwde ORBISS dossierbeheerder voor advies en ondersteuning. Zij zetten met plezier onze juridische dienst aan het werk voor jou.

Een goed geïnformeerde en voorbereide werkgever staat immers sterker in zijn of haar veiligheidsschoenen bij een controle in 2025!