Individueel maatwerk gaat van kracht vanaf 1 juli 2023
Vanaf 1 juli 2023 kunnen alle werkgevers, dus ook werkgevers uit de privésector die niet specifiek hun activiteiten richten op collectief maatwerk, beroep doen op individueel maatwerk om personen met een arbeidsbeperking (lees: personen met een medische, mentale, psychische of psychosociale problematiek of langdurig werklozen die een aantal competenties zijn kwijtgeraakt) aan te werven. Individueel maatwerk compenseert de eventuele extra kosten of mogelijke lagere productiviteit van deze werknemer. De compensatie kan bestaan uit een loonpremie of begeleidingspremie.
Welke werkgevers?
De volgende werkgevers kunnen individueel maatwerk aanvragen:
uit de privésector:
- privaatrechtelijke rechtspersonen, zoals bv’s, nv’s, vzw’s en uitzendkantoren;
- natuurlijke personen, zoals zelfstandigen in hoofd- of bijberoep of personen met een persoonlijk assistentiebudget (PAB), die iemand in dienst hebben;
- die in het buitenland gevestigd zijn als de werknemer in Vlaanderen woont.
uit de publieke sector:
- scholen;
- lokale besturen.
Ondernemingen in moeilijkheden of andere overheden dan scholen en lokale besturen komen niet in aanmerking voor een compensatie individueel maatwerk.
Welke werknemers?
Om voor individueel maatwerk in aanmerking te komen, moeten de werknemers aan de volgende voorwaarden voldoen:
wonen in Vlaanderen of wonen in een lidstaat van de EER of EU en werken in Vlaanderen;
een arbeidsovereenkomst van minstens 24 uur hebben; het type arbeidsovereenkomst maakt geen verschil (studenten, flexi’s, extra’s, seizoenarbeiders met een plukkaart);
attestering van de arbeidsbeperking en de behoefte aan individueel maatwerk door de VDAB; deze vaststelling geldt voor maximum 5 jaar maar is verlengbaar.
Werkt de werknemer deeltijds bij meerdere werkgevers? Dan moet elke werkgever apart een aanvraag indienen voor individueel maatwerk.
Wilt de werkgever weten of een werknemer met een arbeidsbeperking in aanmerking komt voor individueel maatwerk; dan zal hij aan de werknemer moeten vragen om contact op te nemen met de VDAB. Dat mag de werkgever niet in plaats van de werknemer doen omwille van de privacy.
Bijkomende voorwaarden voor werknemers van een maatwerkbedrijf of lokaal bestuur?
Ook werknemers van een maatwerkbedrijf kunnen in aanmerking komen voor individueel maatwerk:
als ze na 1 januari 2015 in dienst genomen zijn; of
als hun arbeidsbeperking na die datum begonnen is; of
als de werknemer als doelgroepwerknemer doorgestroomd is naar een aansluitende tewerkstelling in het maatwerkbedrijf, en een functie opneemt die verschilt van de functie die hij als doelgroepwerknemer opnam.
Werknemers van lokale besturen moeten na 1 oktober 2008 in dienst genomen zijn of hun arbeidsbeperking moet begonnen zijn na 1 juli 2023.
Loonpremie en/of begeleidingspremie?
De compensatie van individueel maatwerk kan bestaan uit een loonpremie of begeleidingspremie.
De loonpremie compenseert eventuele bijkomende kosten voor de organisatie omwille van de arbeidsbeperking. De begeleidingspremie compenseert de kosten voor eventuele begeleiding van de werknemer met een arbeidsbeperking.
Het departement Werk en Sociale Economie berekent de premies aan de hand van de DmfA-aangifte die werkgever op kwartaalbasis moet doen bij de RSZ. De betaling gebeurt vervolgens automatisch. De werkgever kan ook een maandelijks voorschot aanvragen.
Overgangsmaatregelen?
Individueel maatwerk bouwt verder op de ervaringen van de Vlaamse Ondersteuningspremie (VOP), de Sociale Inschakelingseconomie (SINE), de Lokale Diensteneconomie (LDE) en de maatwerkafdelingen (MWA) binnen de maatregel collectief maatwerk.
Deze vier maatregelen worden geïntegreerd binnen het nieuwe beleidskader van individueel maatwerk.
| VOP (Vlaamse ondersteuningspremie)= De VOP compenseert de eventuele extra kosten en lagere productiviteit die de beperking van de werknemer met zich meebrengt. | De Vlaamse ondersteuningspremie wordt maximaal 5 jaar na de inwerkingtreding van individueel maatwerk opgeheven. Werkgevers en zelfstandigen die reeds voor de inwerkingtreding van individueel maatwerk gebruik maakten van de Vlaamse ondersteuningspremie, kunnen van de premie blijven genieten (volgens de voorwaarden van de huidige regeling). Een nieuwe aanvraag, een aanvraag tot verhoging of verlenging zal na 1 juli 2023 niet meer mogelijk zijn. Aanvragers zullen zich moeten richten tot het kader van het individueel maatwerk. |
| SINE (sociale inschakelingseconomie)= Via de tewerkstellingsmaatregel Sociale Inschakelingseconomie (SINE) kunnen werkgevers een RSZ-bijdragevermindering en een loonkostentoelage krijgen als ze een zeer moeilijk te plaatsen of langdurig werkloze aanwerven. De meeste werkgevers zijn bedrijven en organisaties uit de sociale economie, zoals maatwerkbedrijven bedrijven binnen de lokale diensteneconomie, sociale verhuurkantoren en OCMW ’s. Daarnaast zijn er ook reguliere bedrijven erkend als inschakelingsbedrijf. | De sociale inschakelingseconomie wordt maximaal 2 jaar na de inwerkingtreding van individueel maatwerk opgeheven. Werknemers die in dienst waren voor de inwerkingtreding van individueel maatwerk en die ononderbroken in dienst blijven, kunnen nog maximaal 2 jaar beroep doen op de voordelen die in Sociale Inschakelingseconomie waren toegekend (volgens de voorwaarden in die regelgeving). Een nieuwe aanvraag of een aanvraag tot verlenging zijn na 1 juli 2023 niet meer mogelijk. Aanvragers kunnen zich richten tot het kader van individueel maatwerk. |
| LDE (Lokale diensteneconomie) =
De lokale diensteneconomie omvat ondernemingen die inschakelingstrajecten aanbieden aan doelgroepwerknemers met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Daarvoor ontwikkelen ze een aanvullende dienstverlening met een maatschappelijke meerwaarde. Ondernemingen in de lokale diensteneconomie: · bieden inschakelingstrajecten aan; · stellen minimaal vijf voltijds equivalente doelgroepwerknemers op jaarbasis tewerk; · hanteren een transparante en kwalitatieve bedrijfsvoering; · baten lokale diensten uit. Lokale-diensteneconomieondernemingen die naast hun activiteiten ook andere (commerciële of niet-economische) activiteiten uitoefenen; richten een sui-generisafdeling op. | De Lokale Diensteneconomie wordt bij de inwerkingtreding van individueel maatwerk opgeheven. Op organisatieniveau betekent dit de overgang naar het kader van individueel maatwerk of het kader van collectief maatwerk. Er worden overgangsmaatregelen voorzien voor de zittende doelgroepwerknemers. |
| MWA (Maatwerkafdeling in het kader van collectief maatwerk) Een maatwerkafdeling kan door elke organisatie of onderneming worden opgericht, los van haar kerntaak. De maatwerkafdeling is bereid om de weg naar een socialere economie in te slaan en voor een beperkte groep mensen een kwaliteitsvolle inschakeling te realiseren. | Maatwerkafdelingen worden vanaf 1 juli 2023 opgeheven. Op organisatieniveau betekent dit de overgang naar het kader van individueel maatwerk of het kader van collectief maatwerk. Er worden overgangsmaatregelen voorzien voor de zittende doelgroepwerknemers.
|
