Werken bij hoge temperaturen

Verplichtingen voor de werkgever

De codex voor welzijn op het werk bevat een aantal maatregelen die de werkgevers moeten nemen ingeval de temperatuur een bepaald maximum overschrijdt. Deze maximumtemperatuur is afhankelijk van het soort werk dat de werknemers uitvoeren.

Om koude temperaturen te meten volstaat een gewone thermometer. Voor warme temperaturen volstaat dat niet.

Een bepaalde warme temperatuur kan bij zeer vochtig weer ondraaglijk zijn, terwijl die bij droog weer geen probleem geeft. Dat wordt niet gemeten met een gewone thermometer, maar met een zogenaamde ‘vochtige globethermometer’. Die meetmethode heeft een geleerde naam: WBGT (wet bulb globe temperature). Dat is een wetenschappelijk verantwoorde methode, maar niet erg praktisch in een onderneming. Zij hebben zo’n toestel meestal niet in huis.

* Met deze tabellen kunt u de omrekening doen, door de combinatie van een gewone thermometer met de relatieve luchtvochtigheid. De relatieve luchtvochtigheid voor België kan u hier raadplegen.
WBGT berekeningstabellen

Als de WBGT grenswaarden zijn overschreden, dan moeten er rusttijden worden ingevoerd. Indien er niets op voorhand is afgesproken, dan past u onderstaande tabel toe:

Bij overschrijding van deze temperaturen moet de werkgever, eventueel in samenspraak met de arbeidsgeneesheer, de nodige maatregelen nemen.

1. Vooreerst moet de werkgever beschermingsmiddelen bezorgen aan de werknemers die aan rechtstreekse zonnestraling blootgesteld zijn (zonnebril, zonnecrème, hoofddeksel, schaduwruimte, e.d.);
2. Hij moet ook zorgen voor voldoende aangepaste koele (fris)dranken;
3. Tenslotte moet hij rusttijden toekennen waarvan de duur afhankelijk is van de overschrijding van de voormelde temperaturen:

1. Aanpassen van het uurrooster

In geval van een periode van felle hitte, kunnen de ondernemingen gebruik maken van de cao van 22 december 2005 (verlegging van de grenzen van het begin en einde van de werkdag)(1). Volgens deze overeenkomst kan het werk op de bouwplaatsen in de zomer beginnen vanaf 6 uur ‘s ochtends, zodat de werkdag kan worden beëindigd vóór de grote hitte van de namiddag. De uurroosters die toelaten dat de arbeidsdag vanaf 6 uur ‘s morgens mag aanvatten, moeten opgenomen zijn in het arbeidsreglement van de onderneming.

(1) Het betreft artikel 55 van de cao van 22 december 2005 betreffende de arbeidstijdorganisatie. Deze cao geldt voor onbepaalde duur.

2. Inroepen van tijdelijke werkloosheid wegens weerverlet

In de ‐ relatief zeldzame ‐ gevallen waar de arbeid duidelijk niet kan worden verricht wegens de felle hitte (wat in dat geval als “slecht weer” wordt beschouwd), kan de onderneming haar werknemers tijdelijk werkloos stellen onder de voorwaarden en modaliteiten vastgesteld in de betrokken reglementering. De werkgever is in dat geval verplicht om de RVA te verwittigen wanneer hij tijdelijke werkloosheid wegens weerverlet invoert.

Volgens de RVA kan tijdelijke werkloosheid worden ingevoerd als het om weersomstandigheden gaat die werken in menselijke omstandigheden onmogelijk maken of waardoor grondstoffen of bedrijfsmiddelen onbruikbaar worden. Het basisprincipe is dus dat de hitte de uitvoering van de werken onmogelijk moet maken.

! Dat het werk lastiger wordt of in fysisch moeilijkere omstandigheden moet worden uitgevoerd, is geen voldoende reden voor het inroepen van tijdelijke werkloosheid. !

De hitte moet dus een uitzonderlijk karakter hebben waarbij de werkgever moet aantonen dat, ondanks de maatregelen die hij nam, het werken in menselijke omstandigheden onmogelijk is.

Het is dus van belang de reden waarom de hitte het werken onmogelijk maakt voldoende te motiveren in de mededeling van de 1ste dag tijdelijke werkloosheid aan het bevoegde werkloosheidsbureau.

De mededeling van de werkloosheid wegens weerverlet moet gebeuren ofwel de eerste dag van effectieve werkloosheid, ofwel de eerstvolgende dag, ofwel - indien er zekerheid is - de werkdag die voorafgaat aan de eerste dag van effectieve werkloosheid.

De mededeling moet elektronisch verstuurd worden naar het werkloosheidsbureau van de RVA van de plaats waar de onderneming gevestigd is.

De werkgever moet de volgende gegevens in de mededeling aan de RVA vermelden:

1. de naam, het adres en het RSZ‐nummer van de werkgever of de onderneming;
2. de naam, de voornaam, het identificatienummer van de sociale zekerheid van de werkloos gestelde werknemer;
3. de 1ste dag waarop de arbeidsovereenkomst in de beschouwde maand geschorst wordt wegens het slechte weer;
4. het volledig adres van de plaats waar de werkloos gestelde werkman die dag normaal zou gewerkt hebben;
5. de aard van het slechte weer op dat ogenblik;
6. de aard van het op dat ogenblik in uitvoering zijnde werk;
7. de reden waarom de uitvoering van het werk onmogelijk is, gezien de aard van het slechte weer en van het werk dat moet uitgevoerd worden.

Deze twee laatste punten moeten voldoende nauwkeurig omschreven worden, zodat de RVA kan uitmaken of de ingeroepen weersomstandigheden effectief de uitvoering van het werk onmogelijk maken.