Thematische verloven, wat zijn de kenmerken en de voorwaarden?

Loopbaanonderbreking, tijdskrediet, thematische verloven, … het zijn bewoordingen die vaak voor elkaar worden ingeruild maar dat is niet altijd terecht. Loopbaanonderbreking is de algemene benaming, zowel tijdskrediet als thematisch verlof vallen hieronder. Thematische verloven onderscheiden zich van andere vormen van loopbaanonderbreking omwille van volgende kenmerken:

• Ze kunnen enkel gekoppeld worden aan één van deze drie redenen: ouderschap, een ernstige ziekte van een gezins- of familielid en palliatieve zorg.
• Ze zijn in de privésector een recht voor de werknemer, enkel voor ouderschapverlof kan er door de werkgever op basis van gegronde redenen een uitstel van 6 maanden bekomen worden.
• Ze kennen veelal een meer beperkte duur.
• Ze hebben een hogere uitkering.
• Ze komen niet in aanmerking voor de tijdskredietdrempel.

Ouderschapsverlof

Ouderschapsverlof is de meest gekende, en meeste gebruikte, vorm van thematisch verlof en kan door beide ouders opgenomen worden. Het ouderschapsverlof geldt voor ieder van hun kinderen en dit tot het kind 12 jaar is. Het recht geldt ook bij een adoptie van een kind.

Om recht te hebben op ouderschapsverlof moet de werknemer gedurende de 15 maanden die voorafgaan aan de schriftelijke kennisgeving, 12 maanden door een arbeidsovereenkomst verbonden zijn geweest met de werkgever die hem tewerkstelt.

De werknemer heeft een totaal recht van 4 maanden volledig ouderschapsverlof per kind. Voltijdse werknemers hebben ook de mogelijkheid om het op te nemen in een halftijds, 1/5^de en in 1/10^de stelsel. Dit laatste stelsel is enkel mogelijk mits goedkeuring van de werkgever. De werknemer kan de verschillende stelsels combineren, ook in niet-aanéénsluitende periodes opnemen. Let wel, hier zijn blokken van een minimale duur aan gekoppeld.

Wanneer de werknemer van ouderschapsverlof gebruik wil maken, richt hij een aangetekend schrijven, ten minste 2 maanden en ten hoogste 3 maanden op voorhand, aan zijn werkgever.

Palliatief verlof

Palliatief verlof wordt opgenomen om bijstand en/of zorgen te bieden aan een ongeneeslijk of terminaal zieke persoon. Het palliatief verlof is niet enkel gebonden aan personen met verwantschap, het kan in principe dus ook aangevraagd worden voor bijvoorbeeld een vriend.

De werknemer moet bewijzen dat er zich omstandigheden voordoen die een palliatief verlof rechtvaardigen. Daartoe overhandigt hij zijn werkgever een getuigschrift van de behandelende geneesheer van de persoon die de palliatieve verzorging nodig heeft.

Er is geen anciënniteitsvereiste voor de werknemer en het verlof duurt telkens één maand. Het kan ook maximaal twee keer verlengd worden met één maand, mits de aanvraag wordt voorzien met een attest van de behandelende geneesheer.

De opname van dit thematisch verlof kan gebeuren door de werknemer voor zijn volledig arbeidsregime, of in een halftijds stelsel (enkel mogelijk vanaf een 3/4de arbeidsovereenkomst) of in een 1/5de stelsel (enkel mogelijk voor voltijdse werknemers).

Verlof voor bijstand van een ernstig ziek gezins- of familielid

Deze vorm van thematisch verlof is ook gekend onder de naam ‘medische bijstand’. Het wordt toegekend om bijstand en/of zorgen te bieden bij een ernstige ziekte van een gezinslid of familielid. Met een gezinslid bedoelt men een persoon die onder hetzelfde dak woont en met een familielid bedoelt men bloedverwanten tot de tweede graad en aanverwanten tot de eerste graad.

De werknemer moet een getuigschrift van de behandelend geneesheer aan zijn werkgever voorleggen. Hieruit blijkt dat een familielid of een gezinslid bijstand nodig heeft. De werknemer doet de aanvraag via een aangetekend schrijven aan de werkgever, uiterlijk zeven dagen voor de aanvang.

Er is geen anciënniteitsvereiste voor de werknemer en de werknemer kan deze periodes van medische bijstand opnemen in blokken van 3 maanden. De opname kan gebeuren door de werknemer voor zijn volledig arbeidsregime, of in een halftijds stelsel (enkel mogelijk vanaf 3/4de arbeidsovereenkomst) of in een 1/5de stelsel (enkel mogelijk voor voltijdse werknemers). Het recht van de werknemer is beperkt tot 12 maanden bij een opname volgens hun volledig arbeidsregime en tot 24 maanden bij een opname via een deeltijds stelsel. Voor alleenstaanden met een zwaar ziek kind tot 16 jaar is het maximum verhoogd tot 24 maanden voor een volledig arbeidsregime en 48 maanden voor een deeltijds arbeidsregime.

De werkgever kan een voltijdse aanvraag niet weigeren, wel is er een mogelijkheid tot een beperking van het maximum tot 6 maanden in onderneming tot 50 werknemers. Een aanvraag voor een halftijds stelsel en een 1/5de stelsel kan wel geweigerd worden door ondernemingen met maximaal 9 werknemers. Ook kan een halftijds en 1/5^de stelsel door de werkgever beperkt worden in, dit is afhankelijk van de grootte van de onderneming.

Voor zowel palliatief verlof als verlof voor bijstand van een ernstig ziek gezins- of familielid kan een werknemer verscheidene keren deze vormen van thematisch verlof opnemen. Dit kan enkel indien het gaat om bijstand van verschillende personen.